วิธีปลูกชะอม – แนวทางเกษตรเกร็ดความรู้

การปลูกชะอม

นิยมปลูกหรือขยายพันธุ์ด้วยการปักชำกิ่งหรือลำต้น และกิ่งพันธุ์ที่ได้จากการตอนกิ่ง

การเตรียมกิ่งพันธุ์

กิ่งพันธุ์ชะอมที่ใช้สำหรับการปักชำกิ่งต้องเป็นกิ่งแก่ อายุมากกว่า 8 เดือน กิ่งมีสีเทาอมน้ำตาล ขนาดกิ่งประมาณ 1.5-2.5 ซม. ตัดยาวประมาณ 25-35 ซม. โดยตัดปลายทั้ง 2 ข้าง ให้เฉียงเป็นปากฉลาม จากนั้น นำลงปักชำในกรถางพลาสติกหรือถุงเพาะชำ โดยเสียบกิ่งพันธุ์ลึกประมาณ 10 ซม. และปักให้เอียงประมาณ 45 องศา ทั้งนี้ วัสดุเพาะชำ ควรเป็นดินผสมกับแกลบดำหรือวัสดุอื่น เช่น ขุยมะพร้าว อัตราส่วนดินกับวัสดุผสมที่ 1:2

หลังการปักชำต้องรดน้ำเป็นประจำทุกวัน วันละ 2 ครั้ง ช่วงเช้า และเย็น จนชะอมเริ่มแตกยอดใหม่ 2-3 ยอด และยอดใหม่มีก้านใบแล้ว 3-5 ก้าน ก็เหมาะสำหรับลงปลูกในแปลงได้

ปัจจุบัน เกษตรกรส่วนใหญ่มักนิยมซื้อกิ่งพันธุ์มาปลูก เนื่องจากประหยัด และทุ่นเวลาได้ กิ่งพันธุ์เหล่านี้ ส่วนใหญ่จะได้จากการตอนกิ่งเป็นหลัก

การเตรียมแปลงปลูก

การปลูกชะอมในแปลงขนาดใหญ่เพื่อมุ่งการค้า จำเป็นต้องเตรียมดินเสียก่อน ด้วยการไถพรวนดิน 1-2 รอบ แต่ละรอบตากดินนาน 7-14 วัน พร้อมกำจัดวัชพืชออกให้หมด ทั้งนี้ ก่อนไถยกร่อง ให้หว่านด้วยปุ๋ยคอกอัตรา 2-4 ตัน/ไร่ ร่วมกับปุ๋ยเคมีสูตร 15-15-15 อัตรา 25 กิโลกรัม/ไร่ หลังจากนั้น ไถยกร่องแปลงที่ระยะห่างของแถวที่ 2 เมตร แต่เกษตรกรบางรายอาจไม่ไถยกร่อง เพียงหว่านปุ๋ย ไถพรวนดิน และกำจัดวัชพืชเสร็จ แล้วปลูกเลย ซึ่งทำให้ประหยัดค่าใช้จ่ายได้

ขั้นตอนการปลูก

นำกล้าพันธุ์ชะอมที่แตกยอด และมีใบแล้ว 3-5 ใบ ลงปลูกบนร่องแปลง ระยะห่างของหลุมปลูกประมาณ 1-1.5 เมตร

การดูแลรักษา

– หลังการปลูกแล้ว 1 เดือน ให้ใส่ปุ๋ยคอก และปุ๋ยเคมีสูตร 24-8-8 อัตรา 150-200 กรัม/ต้น

– การให้น้ำจำเป็นต้องให้น้ำอย่างสม่ำเสมอ โดยในช่วง 1-2 เดือนแรก ควรให้น้ำทุกๆ 3-4 ครั้ง/สัปดาห์ หลังจากนั้นค่อยให้น้ำประมาณ 2-3 ครั้ง/สัปดาห์

– หลังการปลูกชะอมแล้ว 1-2 เดือน ชะอมจะเริ่มมีกิ่งยาว ระยะนี้จำเป็นต้องตัดกิ่งชะอมทิ้ง เพื่อให้มีการแตกกิ่งมากขึ้น

การเก็บยอดชะอม

หลังจากการปลูก และดูแลรักษาประมาณ 1 เดือน ต้นชะอมจะเริ่มแตกกิ่งจำนวนมาก และจะเริ่มเก็บยอดชะอมได้ประมาณเดือนที่ 1-2 ตั้งแต่ที่มีการตัดกิ่งชะอมครั้งแรก และจะเก็บต่อเนื่องในทุกเดือน จนเริ่มเก็บแบบเต็มที่ประมาณเดือนที่ 4-6 ของการปลูก

การเก็บยอดชะอมนั้น หากปลูกเพื่อจำหน่าย ควรใช้มีดหรือกรรไกรตัดยอด เพราะหากเก็บด้วยการเด็ดมือมักจะทำให้ก้านยอดชะอมซ้ำง่าย โดยความยาวของการตัดยอดที่เหมาะสมประมาณ 15-20 ซม. หรือ มีก้านใบ 3-5 ก้าน