แนวทางเกษตรเกร็ดความรู้
1.การเตรียมดิน
ข่าต าแดง เป็นพืชที่ชอบดินร่วนซุย ช อบดินชื้น แต่ไม่ชอ บน้ำขัง หากพื้นที่ใดน้ำขังก็ต้องทำพื้นที่ ให้ เรียบ เสมอกัน จากนั้นไถดะแล้วไถแปร ไถ เ ปิดหน้าดินอย่างน้อย 50 เซนติเมตร โรยปุ๋ ย ขี้ ไก่แกล บลงไปไร่ละ 1,000 กิโลกรัม แล้วไ ถกลบ เตรียมตากดินไว้ 7 วัน คลุมหน้า ดิ น ด้วยฟางข้าว 100 ก้อน/ไร่ เพื่อเป็นการป้ อ ง กัน หญ้าไม่ให้เกิดขึ้น
2.การเตรี ยมต้นพันธุ์ข่ าต า แดง
ใช้ต้นพันธุ์ อ า ยุ 1.6 ปีเท่านั้น เพราะทดลองแล้วว่าอายุข่ า ต า แดง ขนาดนี้เหม า ะ ในการนำ ม า ป ลู ก แตกแขนงดี แข็งแรง และมี ต า มาก นำมาแยกแง่ง ตัดใบ ตัด ร า ก ออกให้หมด แล้วล้างให้สะอาด แล้วนำต้นพันธุ์ที่เตรียมแล้ว ไปแช่น้ำยาเร่งร า ก และน้ำ ย า กันเ ชื้ อ รา ประมาณ 20 นาที ถ้าเหง้าไหนใหญ่เกินไปก็ตัดแบ่งออก บริเวณรอย แ ผ ล ที่ตัดให้ทาด้วยปู นกินหมากตรงแผลจะช่วยป้องกันเ ชื้ อ ราได้ จากนั้นนำไปเพาะชำในแกลบดำ หรือ ขุยมะพร้าว แล้วรดน้ำให้ชุ่ม รอรากงอกประมาณ 10-15 วัน หากท่านใดไม่อยากรอก็สามารถนำเหง้าข่าที่แช่น้ำยาแล้ว ลงปักดำปลูกได้ทันที
3.การปลูกข่า
มี 3 แบบ ซึ่งจะช่วยให้เ ก ษ ต รก ร ได้รับผลตอบแทนที่ต่างกัน แต่การลงทุนก็ มีคว ามแ ตกต่างเช่นกันดังนี้
แบบที่ 1 ใช้กิ่งพันธุ์ข่า 500 กิโลกรัม
ลงปลูกหลุมละ 1 ต้น ได้ 2,350 กอ ระยะห่างในการปลูก 80×60 เซนติเมตร เก็บผลผลิตได้ 1,500 กิโลกรัม แบบนี้ใช้เงินลง ทุน เ ฉ พ า ะ ค่าพันธุ์ 15,000 บาท เมื่อขายข่าจะมีรายได้เท่ากับ 1,500×30 บาท เท่ากับ 45,000 บาท
แบบที่ 2 ใช้กิ่งพันธุ์ข่า 1,000 กิโลกรัม
ลงปลูกหลุมละ 2 ต้น ได้ 2,350 กอ ระยะห่างในการปลูก 80×60 เซนติเมตร เก็บผลผลิตได้ 3,000 กิโลกรัม แบบนี้ใช้เงินลงทุน เ ฉ พ า ะ ค่าพันธุ์ 30,000 บาท เมื่อขายข่า จะมีรายได้เท่ากับ 30,000×30 บาท เท่ากับ 90,000 บาท
แบบที่ 3 ใช้กิ่งพันธุ์ข่า 1,500 กิโลกรัม
ลงปลูกหลุมละ 3 ต้น ได้ 1,500 กอ ระยะห่างในการปลูก 100×100 เซนติเมตร เก็บผลผลิตได้ 4,500 กิโลกรัม แบบนี้ใช้เงิน ล ง ทุ น เฉพาะค่าพันธุ์ 45,000 บาท เมื่อขายข่ า จะมีรายได้เท่ากับ 4,500 x 30 บาท เท่ากับ 135,000 บาท
การลงทุนพันธุ์ข่า เป็นการลงทุนครั้งเดียว สามารถเริ่มเก็บเกี่ยวครั้งแรกเมื่อข่ าอ า ยุ ครบ 8 เดือน จากนั้นนับต่อเนื่องอีกทุก 4-6 เดือน ก็สามารถเก็บเกี่ยวผลผลิตข่าได้ต่อเนื่องนาน 10 ปี โดยไม่ต้องลงทุนใหม่
การให้น้ำแปลงข่า
ในรอบหนึ่งเดือน ให้น้ำข่า 2 ครั้ง คือ วันที่ 1 และ 16 โดยตื่นตีห้าฉีดพ่นให้ปุ๋ ย ทางใบแก่ต้นข่า จากนั้นเปิดน้ำใส่ให้แปลงข่าชุ่มโชกจนถึงประมาณเที่ยงวันก็หยุด จากนั้นก็ปล่อยให้น้ำหน้าดินค่อยๆ ซึมลงไปในแปลงข่ าเอง พอวันที่ 16 ก็ทำเหมือนกันอีกรอบ หรือ สังเกตหน้าดิน หากยังชุ่มอยู่ไม่ต้องให้น้ำ หากหน้าดินแห้งก็ให้น้ำเพิ่มเติม
การให้ปุ๋ย
ข่า ต า แดง แนะนำให้ใช้เฉพาะปุ๋ ย ขี้ ไ ก่ แ กล บ เท่านั้น และเสริมด้วย ปุ๋ ย เ ค มี เล็กน้อย ด้วยระยะเวลาการเติบโต 8 เดือน ในช่วงเดือนที่ 1-4 ใช้ปุ๋ยสูตร 46-0-0 ช่วงเดือนที่ 5-7 ให้ใช้สูตร 0-0-60 ใส่โดยโรยรอบกอข่า ระยะห่าง 10 เซนติเมตร เพราะราก ฝ อ ย จะอ อกมาหา ปุ๋ ย กินเอง เพียงเท่านี้ เอาใจใส่ตามคำแนะนำ ก็สามารถปลูกข่าตาแดง ให้ได้ผลผลิต ดี ตรงตามความต้องก ารแน่นอน
เคล็ดลับที่เกษตรกรควรรู้ คือ
ทุกครั้งที่เกษตรกรขุดข่าออกแล้ว ควรกลบหลุมข่าที่ขุดแล้วด้วยแกลบดำให้พูนเป็นห ลั งเ ต่ าทั่วทั้งกอข่า จะช่วยให้ข่ามีสีส วย และทำให้ข่าขุดง่ายในคราวต่อๆ ไป
