แนวทางเกษตรเกร็ดความรู้
ทุเรียน จัดเป็นไม้ผลยืนต้น ชอบอากาศร้อนชื้น 25-30 องศาเซลเซียส ควรปลูกในดินที่มีการระบายน้ำได้ดี มีค่า pH 5.5-6.5 โดยปกติแล้วการออกผลผลิตจะอยู่ที่ประมาณ 5-6 ปี แต่ช่วงอายุที่ให้ผลผลิตสูงจะอยู่ที่ประมาณ 10 ปีขึ้นไป โดยผลผลิตต่อต้นอยู่ที่ 80-110 ผลต่อต้น ช่วงแล้งจะเกิดสภาพเครียดก่อนออกดอกไม่นานนักและเมื่อมีอากาศหนาวเย็นลงเล็กน้อย ทุเรียนจะออกดอก
ฤดูกาลของทุเรียนภาคอีสานและภาคใต้ จะอยู่ในช่วงมิถุนายน-สิงหาคม ส่วนภาคตะวันออกจะอยู่ช่วง เมษายน-มิถุนายน การออกดอกใช้เวลาประมาณ 55-60 วัน ส่วนการออกผลนั้นแต่ละสายพันธุ์ใช้เวลาไม่เท่ากัน เช่น
กระดุม 12-13 สัปดาห์
ชะนี 15-16 สัปดาห์
หมอนทอง 18-19 สัปดาห์
อุณหภูมิที่เหมาะสมต่อการเก็บรักษาผลผลิตอยู่ที่ 14-16 องศาเซลเซียส ระดับความชื้อสัมพัทธ์ 85-95% โดยสามารถเก็บรักษาไว้นาน 7-14 วัน
ดต. สุวรรณศักดิ์ แกนวงษา เกษตรกรชาวสวนทุเรียน ต.ศรีแก้ว อ.ศรีรัตนะ จ.ศรีสะเกษ ได้แนะนำ การปลูกทุเรียนและการดูแลจัดการสวน ทุเรียนให้ได้ผลผลิตดี ดังนี้
1.การเตรียมต้นทุเรียน ก่อนออกดอก
ต้นทุเรียนที่พร้อมก่อนการออกดอก คือ ต้นทุเรียนที่ผ่านการเจริญเติบโตมีการแตกใบอ่อนมาแล้วอย่างน้อย 1 ชุด มีการสังเคราะห์แสง และสะสมอาหารคาร์โบไฮเดรตเพียงพอ สังเกตได้จากการที่ต้นมีปริมาณใบพอเหมาะ ใบสมบูรณ์ มีสีเขียวเข้มเป็นมันและแก่ กิ่งของยอดแก่หรือยอดตั้งได้ เมื่อสภาพแวดล้อมเหมาะสมต่อการออกดอก คือ มีช่วงฝนทิ้งช่วง 10 – 14 วัน อุณหภูมิและความชื้นของอากาศค่อนข้างต่ำ จะทำให้ต้นทุเรียนออกดอกได้มาก และสม่ำเสมอทั่วทั้งต้น
2.การปลูกพืชอื่นแซมต้นที่ว่าง
ระยะปลูกที่เหมาะสมคือ 8×8 เมตร จะมีช่องว่าระหว่างต้นก็จะนำพืชอื่นมาปลูก โดยจะปลูกพืชที่ปลูกง่าย อายุเก็บเกี่ยวผลผลิตประมาณเพียง 8 เดือน การตัดแต่งผลอ่อนต้องทำให้ เสร็จภายในสัปดาห์ที่ 4 หลังดอกบาน ควรทำอย่างน้อย 3 ครั้ง เริ่มจากตัดแต่งผลอ่อนที่มีรูปทรงที่ไม่ได้มาตรฐานบิดเบี้ยวออก โดยปริมาณผลที่เก็บไว้ควรมีมากกว่าจำนวนผลที่คาดว่าจะเก็บเกี่ยวได้ประมาณ ร้อยละ 20
ยับยั้งไม่ให้ทุเรียนแตกใบอ่อนในช่วงผลอ่อน เพราะจะมีผลกระทบต่อผลผลิต เนื่องจากผลอ่อนจะไม่สามารถแย่งอาหารสะสมกับใบอ่อนได้
3.การจัดการหลังเก็บเกี่ยวผลผลิต
เมื่อเก็บผลผลิตทุเรียนหมดแล้ว ต่อไปเป็นการตัดแต่งกิ่งเพื่อเพิ่มปริมาณควบคู่กับการปรับปรุงคุณภาพที่จะช่วยทำให้ต้นทุเรียนพร้อมเพื่อการออกดอกติดผล
4.โดยสามารถตัดแต่งกิ่งได้เป็น 3 ระยะ ดังนี้
ระยะแรก คือ การตัดแต่งหลังการเก็บเกี่ยวผลผลิต เป็นการตัดกิ่งแห้ง กิ่งแขนง กิ่งที่เป็นโรค และตัดขั้วผลที่ติดค้างอยู่ทิ้งไป
ระยะที่สอง คือ การตัดแต่งช่วงปลายฝนก่อนการใส่ปุ๋ยครั้งที่สอง เป็นการตัดแต่งกิ่งตะขาบ กิ่งน้ำค้าง กิ่งกระโดง และกิ่งที่เป็นโรคออก เพื่อทำให้ทรงพุ่มโปร่งโล่งและทำให้ปุ๋ยที่ใส่บำรุงต้นช่วงนี้ส่งผลไปถึงกิ่งที่สามารถให้ผลผลิตได้จริงๆ
ระยะที่สาม คือ การตัดแต่งกิ่งหลังจากทุเรียนติดผลแล้วประมาณ 30-45 วัน เป็นการตัดแต่งเฉพาะกิ่งที่เกิดขึ้นใหม่ที่ชาวสวน เรียกว่า ใบขิง พร้อมๆ กับการตัดแต่งผลอ่อน เพื่อลดการใช้อาหารในการสร้างกิ่งก้านใหม่ ธาตุอาหารที่ต้นดูดซึมเข้าไปจึงส่งไปที่ผลโดยตรง ทำให้ได้มีการเจริญเติบโตด้านผลผลิตได้อย่างเต็มที่ ผลผลิตที่ได้จึงมีคุณภาพ
เรียบเรียงโดย แนวทางเกษตร เกร็ดความรู้
